نقشه برداری ساختمان
نقشه برداری ساختمان با اهداف گوناگونی انجام می شود، بر همین اساس از جمله مهم ترین عوامل در ساخت سازه به شمار می آید و باید با دقت تمام این مرحله انجام پذیرد چرا که در برخی موارد منجر به تخریب ساختمان می شود و هزینه های هنگفتی را بر دوش کار فرما تحمیل می نماید. به همین خاطر در این مطلب به بررسی انواع نقشه برداری ساختمان به همراه مراحل نقشه برداری ساختمان می پردازیم با ما تا پایان همراه شوید.
در عموم، حضور یک نقشه بردار در پروژه های ساختمانی، نه تنها ضروری است بلکه یکی از امور الزامی است. کارشناس نقشه بردار، به عنوان بازوی صالحی در پروژه های ساختمانی، باید در تمام مراحل همراه تیم ساخت و ساز باشد. لازم به ذکر است که برای آشنایی با نقشه برداری با استفاده از GPS دو فرکانسه، می توانید با کارشناسان ما تماس بگیرید.
معرفی وظایف مهندسان نقشه بردار
زمانی که یک فرد یا شرکت، یک ملک را با هدف توسعه خریداری میکند، نیاز به یک مهندس نقشه بردار ساختمانی وجود دارد. نقشه برداران ساختمانی مسئول ترسیم و اندازه گیری محل ساخت سازه هستند تا حدود آن را تعیین کنند. آن ها اطلاعاتی درباره جغرافیای محل و هم چنین هر نوع ساختار یا پیشرفتی که وجود دارد، ارائه میدهند. مهندس نقشه بردار ساختمان درباره عواملی که بر سازه های موجود تأثیر می گذارند مانند عیوب ساختمانی، تغییرات، نوسازی، الحاقات و هم چنین درباره طراحی و ساخت ساختمان های جدید، مشاوره حرفه ای ارائه می دهد.
آن ها بیشتر در موقعیت سایت پروژه کار می کنند تا بر عملکرد فرایند ساخت و ساز نظارت داشته باشند، و راه هایی را برای بهبود سازه یا اصلاح عیوب در طراحی ساختمان ها ابداع کنند.
هم چنین آن ها در کنار سازمان های برنامه ریزی محلی، مشتریان، کارگران ساختمانی و سایر متخصصان کار می کنند تا اطمینان حاصل کنند که پروژه ها از استاندارد های ایمنی، پایداری و استحکام برخوردارند.
نقشه برداران ساختمان به دلیل توانایی در محاسبه اندازه سایت، ارتفاع توپوگرافی و اندازه گیری زمین، در حالت عادی مسئولیت های زمین شناسان، برنامه ریزان شهری، توسعه دهندگان، معماران و مهندسان عمران را به عهده میگیرند و به آن ها در به دست آوردن اطلاعاتی که برای انجام وظایف موثر خود نیاز دارند، کمک میکنند.
مزایا
صرفه جویی در هزینه
نقشه برداری ساختمان با مزایای مختلف صرفه جویی در هزینه همراه است. شرکت های ساختمانی از اطلاعات حاصل از نقشه برداری برای تعیین بهترین متد ساخت یا تعمیر یک ساختمان استفاده می کنند. در ادامه مقاله به بررسی مزیت های کار نقشه برداری برای ساختمان ها می پردازیم:
پروژه های ساختمانی بادوام
یک سازه بادوام باید با استفاده از مصالح ساختمانی با کیفیت ساخته شود. کیفیت این مواد چیزی نیست که بتوانید با چشم ببینید. به جای آن، شما به یک مهندس نقشه بردار ساختمانی نیاز دارید تا اطلاعات نقشهبرداری زمینشناسی را بررسی کند.
مهندس نقشه بردار ساختمان برای برنامه ریزی، به تیم ساخت و ساز کمک می کند تا به ویژگی های مختلف زمین مانند چین خوردگی ها، سنگ ها، درزها و گسل ها توجه کنند. سپس تیم می تواند راه حل های احتمالی برای ساخت و ساز را ارائه دهد.
مراقبت از محیط زیست
نقشه برداری ساختمان یکی از بهترین روش ها برای حفاظت از محیط زیست در فرآیند ساخت و ساز است. اولین مورد کمک به شناسایی خطرات احتمالی است. این خطرات، حتی اگر طبیعی باشند، می توانند به تخریب عظیمی در محیط زیست منجر شوند. نقشه برداری با تعیین کانال های آب سطحی و زیر زمینی، به حفاظت از محیط زیست کمک می کند.
پروژه نقشه برداری از ساختمان
نقشه برداران ممکن است ساخت و ساز ساختمان ها را مدیریت کنند یا به دیگران در مورد پروژه های ساختمانی مشاوره دهند. آن ها معمولا وظایف مختلفی را بر عهده دارند، از جمله:
- ایجاد طرح ها و نقشه ها برای ساختمان های جدید یا بازسازی ساختمان های موجود
- انجام بررسی املاک برای شناسایی مسائل و ارائه پیشنهادات برای تعمیر و بهبود
- بررسی ساختمان از نظر مطابقت با استاندارد های ایمنی
- جمع آوری گزارش های ساختاری، داده های تاریخی و سایر اطلاعات در مورد یک ساختمان یا زمین
- نقشه برداری و علامت گذاری و اندازه گیری مرز های املاک
- تکمیل و ارسال درخواست های برنامه ریزی
- دریافت جواز و پروانه ساخت قبل از شروع ساخت و ساز از مراجع ذیصلاح
- تهیه بودجه و جدول زمانی پروژه های ساختمانی
- در مورد قوانین و مقررات اموال و محیط زیست به دیگران مشاوره دهید
- ارائه مشاوره در مورد این که چگونه طرح های ساختمانی می توانند در مصرف انرژی صرفه جویی
اصول نقشه برداری ساختمان
شاید دقیقا ندانید اما حتما دیدهاید که نقشه برداری ساختمان چگونه انجام میشود. به طور کلی نقشه برداری در قالب دو مرحله اساسی انجام میشود. مرحله اول مرحله برداشت اطلاعات و تجزیه و تحلیل زمین و سازه است و مرحله دوم که طبق آن نتایج مرحله اول توسط کارشناسان ارائه میشود. اما در این دو مرحله از اصول نقشه برداری ساختمان دقیقا چه اتفاقی میافتد؟ در ادامه این بخش از مقاله با پاسخ به این سوال همراه ما باشید.
مرحله اول: برداشت
در این مرحله، متخصص نقشهبرداری با استفاده از ابزار و تجهیزات مورد نیاز مانند ژالن، شاخص (میر)، متر و دوربین نقشهبرداری، به نقشهبرداری و ثبت مشخصات زمین، مشخصات سازه، زوایا، طول و عرض جغرافیایی و سایر موارد مرتبط میپردازد. برای انجام صحیح این فرآیند، نقشهبردار ابتدا یک نقطه مشرف را برای بررسی نقاط مورد نظر انتخاب میکند.
نقشه بردار پس از تراز کردن دوربین نقشه برداری، دستیار خود را به نقاط مورد نظر می فرستد و کمک نقشه بردار شاخص را که خط کشی بلند به طول 3 تا 4 متر است تراز میکند و در نهایت نقشه بردار به اصطلاح اقدام به برداشت میکند. در فرآیند برداشت، نقشه بردار اطلاعاتی نظیر ارتفاع، زاویه و مختصات جغرافیایی نقطه مورد نظر و فاصله دوربین و شاخص را اندازه گیری و ثبت میکند. نقشه بردار برای اندازه گیری فاصله دوربین و شاخص از متر لیزری استفاده می کند.
مرحله دوم: ارائه نتایج کارشناسی
در این مرحله از فرآیند نقشه برداری ساختمان، با استفاده از اطلاعاتی که در مرحله قبل به دست آمده است، نقشه زمین و مقاطع طولی و عرضی ساختمان به صورت دقیق و با استفاده از جدول و داده های مناسب، به کارفرما ارائه میشود.
نقشه برداری ساختمان چه زمانی انجام میشود؟
حال که با اصول کلی نقشهبرداری ساختمان آشنا شدیم، بهتر است به این موضوع بپردازیم که بهترین زمان برای انجام این کار چه زمانی است و به طور کلی نقشهبرداری ساختمان در کدام زمان انجام میشود؟
بطور کلی، نقشهبرداری ساختمان میتواند در مراحل مختلف انجام شود. این شامل مراحل طراحی و مطالعاتی قبل از احداث سازه، مراحل اجرای سازه و اسکلت، مراحل خاکبرداری و پایدارسازی، و همچنین پس از اتمام اجرای سازه میشود. هر یک از این زمانها به توجه به نیازهای مشخصه و مراحل پروژهی ساختمانی مشخص میشود.
نکته مهم این است که انجام فرآیند نقشه برداری قبل از احداث ساختمان امری حیاتی است و جزء ملزومات قانونی و ایمنی ساختمانسازی به شمار میرود. در حالی که فرآیند نقشه برداری حین ساخت و ساز و پس از آن امری اغلب اختیاری است که به درخواست کارفرما و جهت بررسی و کنترل کیفی سازه انجام میشود.
تجهیزات نقشه برداری ساختمان
همانطور که اشاره شد، نقشهبرداری یک فرآیند تخصصی، علمی و مهندسی است. برای انجام دقیق این فرآیند، علاوه بر تخصص و دانش، نیاز به تجهیزات حرفهای نیز وجود دارد. در این قسمت از مقاله، به بررسی مهمترین تجهیزات نقشهبرداری، ویژگیها و کاربردهای هر یک از آنها خواهیم پرداخت.
ترازیاب نقشه برداری
ترازیاب نقشه برداری یک وسیله اپتیکال است که جهت تعیین اختلاف ارتفاع بین دو یا چند نقطه نسبت به هم و یا نسبت به یک سطح مبنا در نقشه برداری و یا ساخت و ساز استفاده میگردد. ترازیابهای آبی (Water Level) از جمله اولین ترازیابهایی بودندکه در ساختمان سازی مورد استفاده قرار میگرفتند. امروزه این ترازها جای خود را به ترازهای شیشهای حبابی فعلی دادهاند.
اما ترازیابی اپتیکال (Optical Level) ترازیابی است که برای فرآیند نقشه برداری مورد استفاده قرار میگیرد. همانطور که حتما دیدهاید این ترازها بر روی سه پایه مخصوص نصب شده و با سه پیچ تنظیم محور نشانه روی دوربین به صورت افقی قرار میگیرد. امروزه ترازیابها در دو نوع آنالوگ و دیجیتال تولید میشوند.
دوربین نقشه برداری
به طور کلی، دوربینهای نقشهبرداری به دو دسته دوربین ترازیاب یا نیوو و دوربین زاویهیاب یا تئودولیت تقسیم میشوند. با پیشرفت تکنولوژی، دوربینهای توتال استیشن نیز توسعه یافتهاند که همزمان عمل ترازیابی و اندازهگیری زاویه را انجام میدهند. در این بخش به طور خلاصه با انواع دوربینهای نقشهبرداری آشنا خواهیم شد.
دوربین نقشه برداری تئودولیت یا زاویه سنج
تعیین زاویه و فاصله در فرآیند نقشه برداری توسط دوربین تئودولیت یا زاویه سنج انجام میشود. دوربین تئودولیت مانند دوربین نیوو از اجزائی مانند عدسی شیئی، عدسی چشمی و تراز کروی تشکیل شده است.
دوربین نقشه برداری تئودولیت، یکی از انواع دوربینهای نقشه برداری و یکی از ابزارهای مهندسی است که برای اندازهگیری زوایای افقی و عمودی در شبکههای مثلث بندیشده استفاده میشود. این دوربین دارای دو نوع دیجیتال یا توتال استیشن و اپتیکی است و تجربه نشان داده است که دقت بیشتری در دوربین اپتیکی وجود دارد. با وجود وجود دوربینهای توتال استیشن در بازار، به دلیل دقت بالا، این دوربین کاربردهای فراوانی در رشتههای مختلف مهندسی مانند مهندسی عمران، مهندسی معماری و نقشه برداری دارد.
دوربین نقشه برداری توتال استیشن
دوربین توتال استیشن (Total Station) تشکیل شده است از ترکیب عملکرد دو دوربین نیو و تئودولویت، همانطور که پیشتر گفته شد. با استفاده از این دوربین نقشهبرداری، میتوان به صورت همزمان ارتفاع، زاویه و فاصله افقی را اندازهگیری کرد. در بازار، این دوربینها در دو نوع اپتیکال و دیجیتال عرضه میشوند.
نوع دیجیتال به دلیل راحتی کار، قابلیت تهیه خروجی از دادهها و استفاده از آن در نرمافزارهای گزارشگیری مهندسی، بسیار محبوب و پرکاربرد است. با این حال، بسیاری از مهندسان نقشهبرداری به دقت بیشتر دوربین نقشهبرداری توتال استیشن اپتیکال اعتقاد دارند و به همین دلیل، در بسیاری از نقاط جهان هنوز از دوربینهای اپتیکی استفاده میشود.
هفت کاربرد اساسی نقشه برداری ساختمان سازی
خدمات نقشه برداری ساختمان در همه فرآیند ساختمانسازی تاثیرگذار است. در این بخش مهمترین کاربردهای نقشه برداری ساختمان در ساختمانسازی را به شما معرفی میکنیم.
- بررسی و تعیین حدود اربعه و مساحت وضعیت موجود زمین و مطابقت با سند ثبتی
- همکاری با تیم طراحی و معماری و تعیین بهترین مکان احداث ساختمان
- جانمایی و پیادهسازی سایت پلان و محل فونداسیون بر اساس دستور نقشه شهرداری
- کنترل اجرایی گودبرداری، خاکبرداری و خطوط تراز بسترسازی
- جانمایی و کنترل موقعیت محورهای سازه، ستونها و اسکلت فلزی و بتنی
- کنترل تراز بتن، تاسیسات ساختمانی، سقف کاذب و مانند آن
- پیادهسازی نماهای پیچیده طراحی، رمپها و سایر اجزای فنی ساختمان